زمان تشکیل جلسه شورای امنیت درباره ایران مشخص شد | دستور جلسه؛ آغاز فرایند فعال سازی مکانیسم ماشه (۶ شهریور ۱۴۰۴)

منابع دیپلماتیک اعلام کردند شورای امنیت سازمان ملل به درخواست تروئیکای اروپا نشستی درباره ایران و نیز آغاز فرایند فعال سازی مکانیسم ماشه (اسنپ بک) برگزار خواهد کرد.

به گزارش شهرآرانیوز، منابع دیپلماتیک گفتند: شورای امنیت سازمان ملل روز جمعه نشستی غیر علنی به درخواست سه کشور اروپایی عضو برجام (انگلیس، فرانسه و آلمان) در پی نامه آنها به این شورا درباره ابلاغیه فعال سازی مکانیسم پس گشت (اسنپ بک) برگزار خواهد کرد.

سه کشور اروپایی عضو برجام که تاکنون به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام عمل نکرده‌اند، صبح امروز (پنجشنبه به وقت محلی، «ابلاغیه» فعال‌سازی مکانیسم ماشه را به شورای امنیت ارسال کردند.

منابع دیپلماتیک گفتند: سه کشور اروپایی عضو برجام شامل انگلیس، فرانسه و آلمان صبح امروز (پنج شنبه) بصورت رسمی «ابلاغیه» فعال سازی مکانیسم پس گشت (اسنپ بک) برای بازگشت تحریم‌ها را به شورای امنیت سازمان ملل ارسال کردند.

این سه کشور اروپایی که تاکنون به تعهدات برجامی خود عمل نکرده‌اند، گفته‌اند که در طول ۳۰ روز آینده آماده مذاکره با جمهوری اسلامی ایران درباره توافق هسته‌ای هستند که می‌تواند روند بازگشت تحریم‌ها را متوقف کند.

در همین حال روسیه به همراه چین نیز پیش نویس قطعنامه‌ای را برای از سرگیری مذاکرات تهیه کرده‌اند. «دیمیری پولیانسکی» سفیر و معاون نمایندگی روسیه در سازمان ملل روز سه شنبه به وقت محلی در حاشیه نشست شورای امنیت درباره پیش نویس قطعنامه پیشنهادی روسیه تمدید فنی مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره ایران و برجام گفت: این پیش نویس مربوط به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ است و در واقع روسیه و چین به عنوان اعضای پاسخگو در برجام می‌خواهند فضای تنفس بیشتری برای دیپلماسی ایجاد و امکان پیگیری فعالانه برای حل دیپلماتیک این موضوع فراهم کنند.

پولیانسکی تصریح کرد: من فکر می‌کنم این به نفع همه طرف‌ها است، زیرا ابتکارات خصمانه زیادی وجود دارد که قطعاً اوضاع را بسیار بدتر می‌کند. ما معتقدیم که انتخاب جامعه بین‌المللی باید به نفع صلح و دیپلماسی باشد و نه به نفع جنگ، و پیش نویس ما نیز دقیقا بر همین مبنا تدوین شده است.

وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی ساعتی قبل طی تماس تلفنی با «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، قصد خود برای اطلاع‌رسانی رسمی به شورای امنیت جهت آغاز فرایند موسوم به حل و فصل اختلاف در برجام را به اطلاع وزیر امور خارجه کشورمان رساندند و در عین حال بر آمادگی خود برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک طی ۳۰ روز آینده برای حل و فصل موضوعات و جلوگیری از بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، تاکید کردند.

وزیر امور خارجه کشورمان اقدام سه کشور اروپایی در این زمینه را ناموجه، غیرقانونی و فاقد هرگونه مبنای حقوقی دانست.

عراقچی با یادآوری عملکرد مسئولانه و مبتنی بر حسن نیت ایران در پایبندی به دیپلماسی برای حل و فصل مسائل مرتبط با موضوع هسته‌ای، تصریح کرد جمهوری اسلامی ایران برای حفظ و تامین حقوق و منافع ملی خود به نحو مقتضی به این اقدام غیرقانونی و ناموجه سه کشور اروپایی پاسخ خواهد داد.

وزرای خارجه سه کشور اروپایی مرداد ماه امسال با ارسال نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کردند در صورتی که ایران تا پایان ماه اوت ۲۰۲۵ (۹ شهریور ۱۴۰۴) مذاکرات هسته‌ای با جامعه جهانی را از سر نگیرد، آماده‌اند سازوکار «بازگشت خودکار تحریم‌ها» را فعال کنند. در این نامه بدون تعیین طرف مقصر وضعیت کنونی برجام، ادعا شده است که اگر ایران پیش از پایان اوت به راه‌حل دیپلماتیک تن ندهد، تروئیکای اروپا مکانسیم پس گشت (اسنپ‌بک) را فعال خواهد کرد.

بر اساس توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، موعد پایان برخی بند‌های کلیدی توافق (روز انتقالی) در اکتبر ۲۰۲۵ (آبان ۱۴۰۴) فرامی‌رسد و سه کشور اروپایی که طی سال‌های گذشته در اجرای تعهدات اقتصادیِ وعده‌داده‌شده در برجام ناتوان بوده‌اند، چنین وانمود می‌کنند که سازوکاری که برای راستی‌آزمایی اجرای تعهدات هسته‌ای ایران طراحی شده، مستقل از تعهدات متقابل طرف‌های مقابل همچنان قابل اتکا است.

تروئیکای اروپا ادعا می‌کند «به‌طور واضح و بدون ابهام» حق بازگرداندن تحریم‌ها را دارد و استناد می‌کند که از ۲۰۱۹ (یک سال پس از خروج آمریکا) ایران تعهدات هسته‌ای خود را نقض کرده است؛ حال آنکه جمهوری اسلامی ایران پس از ناتوانی اروپا در جبران خسارت‌های ناشی از تحریم‌های آمریکا و پس از فرصت‌دادن به دیپلماسی، به‌تدریج و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گام‌های کاهش تعهدات را برداشت و تصریح کرد که این اقدامات در صورت اجرای کامل تعهدات طرف‌های مقابل «برگشت‌پذیر» است.

مکانیسم ماشه در اوج فضای بی‌اعتمادی میان گروه ۱+۵ و ایران و بر این اساس شکل گرفت که چنانچه ایران به تعهدات خود عمل نکرد، تحریم‌هایی که به واسطه برجام رفع شده بود، بدون امکان وتوی اعضای دائم شورای امنیت، بار دیگر اعمال شود. اما برجام بر دو بازوی هم‌سنگ، تعهدات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها استوار بود و خروج آمریکا از این توافق در ۲۰۱۸، بازگشت تحریم‌ها و پیگیری سیاست فشار حداکثری علیه ایران، به‌همراه ناتوانی اروپا در اجرای وعده‌های اقتصادی، سال‌هاست توازن توافق را برهم زده است.

منبع: ایرنا